ރާއްޖޭގައި ޑިމޮކްރަސީ ތަރުތީބުކުރުން : ކުރިއަށް އޮތް އުއްމީދީ މަގެއް

އިންޑިއާ ކަނޑުގެ ރީތި ޖަޒީރާއެއް ކަމަށްވާ ރާއްޖެއިން އަންނަނީ ޑިމޮކްރެޓިކް ދަތުރުގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކުރިއެރުންތަކެއް ހޯދަމުންނެވެ. ހަލަބޮލި ސިޔާސީ މާޒީއަކަށް ތަބާވެ، ގައުމުން ވަނީ ޑިމޮކްރަސީ ގަބޫލުކޮށް، ކުރިއެރުމުގެ މަގަކަށް ނިކުމެ، ހުރިހާ އެންމެން ހިމެނޭ އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި ނިޒާމެއް ބިނާކުރުމަށް އަތުކުރި އޮޅާލާފައެވެ. މި ލިޔުމުގައި ރާއްޖޭގައި މިހާރު އޮތް ޑިމޮކްރަސީގެ ހާލަތަށް ފުންކޮށް ދިރާސާކޮށް، ރާއްޖޭގެ އުއްމީދީ މުސްތަގުބަލައް ބަލާލާފައިވެއެވެ.
ރާއްޖެއަށް ޑިމޮކްރެޓިކް ބޮޑު ބަދަލެއް ފެނިގެން ދިޔައީ 2008 ވަނަ އަހަރު ފުރަތަމަ ފަހަރަށް މަލްޓިޕާޓީ ސިޔާސީ ހަރަކާތުގެ ތެރޭން ރިޔާސީ އިންތިހާބު ބާއްވައި، ތިރީސް އަހަރުގެ ޚުދުމުޚުތާރު ވެރިކަން ނިމުމަކަށް ގެނައުމުންނެވެ. އޭގެ ފަހުން ރާއްޖޭގެ ރައްޔިތުންނަށް އަލަށް ލިބުނު މިނިވަންކަންތަކުގެ ތެރޭގައި ހިޔާލުފާޅުކުރުމާއި އެއްވެ އުޅުމުގެ މިނިވަންކަމާއި، ވޯޓުލުމުގެ ހައްޤުވެސް ހިމެނެއެވެ. އުފެދެމުން އަންނަ ޑިމޮކްރެޓިކް މުއައްސަސާތައް މަޑުމަޑުން ޤާއިމުވެ، ޤައުމުގެ ސިޔާސީ ހަމަޖެހުމަށް އެހީތެރިވެދީ، ސިޔާސީކަންކަން ކުރިއެރުމަށް ދޮރުތައް ހުޅުވިގެން ގޮސްފައިވެއެވެ.
ފުރިހަމަ ޑިމޮކްރަސީއަކަށް ކުރި ދަތުރަކީ ހުރަހެއް ނެތް ދަތުރެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖެއަށް ކުރިމަތިވި ގިނަ ގޮންޖެހުންތަކެއްގެ ތެރޭގައި ކޮރަޕްޝަނާއި، ނުތަނަވަސްކަމާއި، މަދަނީ ބައިވެރިވުން މަދުވުން ހިމެނެއެވެ. ސިޔާސީ ފެކްޝަންތަކުގެ ޕޮލާރައިޒޭޝަންގެ ސަބަބުން ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން ގައުމުގެ ކަންކަން ފާލުން ނައްޓައި އިސްލާހުތައް ތަންފީޒު ކުރުމަށް ހުރަސް އެޅިފައިވެ އެވެ. އެހެންނަމަވެސް، މި ހުރަސްތަކަކީ، މުހިންމު އަދި އުނގެނުމުގެ ތަޖުރިބާތަކެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައި، މިއަށްވުރެ ވަރުގަދަ އަދި ހުރިހާ ފަރާތްތަކެއް ހިމެނޭ ޑިމޮކްރެޓިކް ނިޒާމެއް ބިނާކުރުމުގެ މަގައް ވާސިލްކޮށްދޭނެ ހުރަސްތަކެކެވެ.
ޑިމޮކްރެޓިކް ބިންގާތައް ވަރުގަދަ ކުރުމަށްޓަކައި ރާއްޖެއިން ވަނީ މުހިންމު އަސާސްތައް ހަރުދަނާކޮށް ގާނޫނީ ވެރިކަން ދެމެހެއްޓުމަށް ސަމާލުކަން ދީފަ އެވެ. ޝަރުއީ ދާއިރާގެ މިނިވަންކަން ކަށަވަރުކޮށްދީ އާންމުންގެ އިތުބާރު އިތުރުކުރުމަށް ބޮޑެތި އިސްލާހުތަކެއް ގެނެސްފައިވެ އެވެ. ހަމައެފަދައިން އިންސާނީ ހައްގުތައް ހިމާޔަތްކުރުމާއި، ހާމަކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކުރިއެރުވުމާއި، ކޮރަޕްޝަނާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރާ ހަރުދަނާ ގާނޫނީ އޮނިގަނޑުތަކެއް އެކުލަވާލުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކުރެވިފައިވެއެވެ. މިފަދަ އަސާސްތައް ހަރުދަނާކުރުމަކީ ރާއްޖޭގެ ޑިމޮކްރަސީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކުރިއެރުވުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ޑިމޮކްރަސީ އާއި އިޖުތިމާއީ ކުރިއެރުން އާލާކުރުމުގައި މަދަނީ ޖަމިއްޔާތަކުގެ މުހިންމު ދައުރު ރާއްޖެއިން ދެނެގަނެއެވެ. ސިވިކް އެންގޭޖްމަންޓް ކުރިއެރުވުމާއި، އާންމުންގެ ބައިވެރިވުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމާއި، މަދަނީ ޖަމިއްޔާތަކުގެ ހައްގުތައް ހިމާޔަތް ކުރުމަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅާފައެވެ. އެންމެންގެ ބައިވެރިވުން ހިމެނޭ ގޮތައް، ޚާއްޞަކޮށް އަންހެނުންނާއި، ޒުވާނުންނާއި، ކުރިން ބާކީކުރެވިފައިވާ ޖަމާޢަތްތަކުގެ އަޑުތައް ހިމެނުމަކީ ކުރިއަރަމުން އަންނަ ޑިމޮކްރަސީއަކަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. މިފަދަ އިސްނެގުމަކީ އެންމެން ބާރުވެރިކުރުމަށާއި، ސިޔާސަތު ކަނޑައެޅުމާއި ވެރިކަން ހިންގުމުގައި މާނަހުރި ޚިދުމަތްތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމެވެ.
މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާއިއެކު ވަރަށް ބޮޑަށް ނާޒުކު ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖެއިން ޤަބޫލުކުރަނީ ޑިމޮކްރަސީއާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީގެ އެއްބަޔަކު އަނެއްބަޔަކަށް ބަރޯސާވެފައިވާކަމެވެ. ތިމާވެށީގެ ގޮންޖެހުންތައް ހައްލުކުރުމަށް ސަރުކާރުން ވައުދުވަނީ މޫސުމާ ބެހޭ ގޮތުން ކުރިއަށް ގެންދާ ބޮޑު ފިޔަވަޅުތަކާއި ސިޔާސަތުތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. ވެރިކަން ހިންގުމުގައި ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލުތައް ހިމަނައިގެން ރައްޔިތުން ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބައިވެރިވުމާއި، ހާމަކަން ބޮޑުކަމާއި، ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާއިރު، ނިންމުންތައް ނިންމާނީ ޤައުމާއި އަންނަން އޮތް ޖީލުތަކުގެ މަސްލަހަތަށްޓަކައެވެ.
ރާއްޖޭގައި ޑިމޮކްރަސީގެ މުސްތަގުބަލު ފެންނަނީ އުއްމީދީ ގޮތަކަށެވެ. ޑިމޮކްރެޓިކް ވެއްޓަކަށް ރާއްޖޭން ވައުދުތަކާއި އެކު ރައްޔިތުންގެ ކެތްތެރިކަމާއި އެކު ކުރިއެރުން ދެމިއޮތުމަށް ވަރުގަދަ ބިންގަލެއް އަޅައެވެ. މުއައްސަސާތައް ހަރުދަނާކުރުމަށާއި، އިންސާނީ ހައްގުތައް ހިމާޔަތްކުރުމަށާއި، މަދަނީ މުޖުތަމައު ބާރުވެރިކުރުމަށް މިހާރު ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކުން ދައްކުވައިދެނީ ކުރިއަރަމުން އަންނަ ޑިމޮކްރަސީއެއް އުފެއްދުމަށް ސަރުކާރުން ކުރާ ޚިދުމަތްތެރިކަމެވެ.
ޑިމޮކްރަސީގެ ދެމެހެއްޓެނިވިކަން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ރާއްޖެއިން ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހޭނީ އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ ތަފާތުތައް ހައްލުކޮށް، އިންކްލޫސިވް ގްރޯތް ކުރިއެރުވުމަށާއި، ރަނގަޅު ވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ހަރުދަނާ ކުރުމެވެ. ސިޔާސީ މަޝްވަރާތައް ހަރުދަނާކޮށް ސިޔާސީ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި އިއްތިފާގު ބިނާކުރުމަކީ ދިގުމުއްދަތުގެ ހަމަޖެހުމާއި ކުރިއެރުން ހޯދުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެއެވެ. ޑިމޮކްރެޓިކް ދަތުރުގައި ރާއްޖެ ވަނީ ޅަފަތުގެ ދައުރު ފަހަނަ އަޅާ ގޮސްފައެވެ. ޑިމޮކްރެޓިކް އުސޫލުތަކަށް ވައުދުވުމާއި، ހަރުދަނާ މުއައްސަސާތައް ގާއިމްކުރުމާއި، މަދަނީ މުޖުތަމައު ބާރުވެރިކުރުވުމަކީ، އުޖާލާ މުސްތަގުބަލެއްގެ ބިންގާ އެޅިފައެވެ. މި ކުޑަ ކުޑަ ރާއްޖެ ކުރިއަށް އޮތް ޑިމޮކްރަޓިކް މަގުގައި ދަތުރުކުރާއިރު، ގައުމުގެ ޑިމޮކްރަސީ ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމަށްޓަކައި، ހުރިހާ ފަރާތްތަކެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް، ހާމަކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި، ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީއަށް ސާބިތުކަމާއެކު އަޒުމު ކަނޑަ އަޅަންޖެހެއެވެ. އެއްބައިވަންތަ މަސައްކަތުން ރާއްޖެ އަކީ އެހެން ޤައުމުތަކަށް ވެސް ޑިމޮކްރަސީގެ ނަމޫނާއަކަށް ވުމުގެ ގާބިލްކަން އެބައޮތެވެ.